โรคสมองเสื่อม กับ โรคอัลไซเมอร์อาการ เหมือนกันหรือไม่?

โดยปกติทั่วไปคนเราจะลืมนั่น ลืมนี่กันอยู่บ่อยครั้ง แต่ โรคสมองเสื่อม หรือ ภาวะสมองเสื่อม เป็นภาวะลืมที่ค่อนข้างรุนแรง โดยมีสาเหตุมาจากเซลล์สมองค่อย ๆ เสื่อมลง แต่ไม่ได้เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน อาการของโรคจะค่อย ๆ เป็นช้า ๆ และอาการก็จะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการหลงลืมเรื่องต่าง ๆ ลืมชื่อคน ลืมว่าทำอะไรไปบ้าง หรือแม้แต่ลืมบทสนทนาที่เพิ่งคุยกันมาหมาด ๆ ทั้งยังทำให้บุคลิกภาพและอารมณ์เปลี่ยนไป ส่งผลให้มีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป อาการลืมก็จะยิ่งเพิ่มมากขึ้นด้วยเช่นกัน แล้วโรคสมองเสื่อม กับ โรคอัลไซเมอร์อาการเหมือนกันหรือไม่? เรามาทำความรู้จักโรคนี้ให้มากขึ้นกันค่ะ

โรคสมองเสื่อม (Dementia Syndrome) หรือ ภาวะสมองเสื่อม เป็นความถดถอยในการทำงานของสมองซึ่งเกิดจากการสูญเสียเซลล์สมอง โดยเริ่มจากส่วนใดส่วนหนึ่งในการทำงานของสมองขั้นสูง 6 ด้าน คือ

1. ด้านสมาธิ

2. ด้านการคิด ตัดสินใจ และการวางแผน

3. ด้านความจำ

4. ด้านการใช้ภาษา

5. ด้านมิติสัมพันธ์

6. ด้านการเข้าสังคม

ถ้าหากการทำงานของสมอง 1 ใน 6 ด้าน อย่างใดอย่างหนึ่งสูญเสียการทำงานไปหรือเสียมากถึงระดับที่ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของผู้ป่วย เราเรียกภาวะนี้ว่า “ภาวะสมองเสื่อม”

โรคสมองเสื่อม มีกี่ประเภท?

ประเภทของโรคสมองเสื่อม แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ

1. กลุ่มที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ เช่น โรคอัลไซเมอร์ เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคสมองเสื่อมที่พบมากที่สุด

2. กลุ่มที่รักษาให้ดีขึ้นได้ เช่น โรคสมองเสื่อมที่เกิดจากการทำงานของต่อมไทรอยด์ผิดปกติ หรือเกิดจากการมีน้ำคั่งในโพรงสมองมากกว่าปกติ หรือเกิดจากการมีเลือดออกในเยื่อหุ้มสมอง

โรคสมองเสื่อม กับ โรคอัลไซเมอร์อาการ เหมือนกันหรือไม่?

หลาย ๆ ท่านอาจจะมีความสงสัยหรือสับสนว่า จริง ๆ แล้วโรคสมองเสื่อมและโรคอัลไซเมอร์ เป็นโรคเดียวหรือไม่ จริง ๆ แล้ว โรคสมองเสื่อมไม่ใช่โรคเดียวกับโรคอัลไซเมอร์ แต่โรคอัลไซเมอร์เป็นหนึ่งในโรคสาเหตุหลักของการเกิดโรคสมองเสื่อม โดยผู้ที่เป็นโรคสมองเสื่อมที่มีสาเหตุจากอัลไซเมอร์ จะมีการดำเนินโรคอย่างช้า ๆ ไม่เป็นที่สังเกต จนเมื่อผ่านไปราว 5-6 ปี ความผิดปกติต่าง ๆ จะแสดงออกมาชัดเจนขึ้น เช่น ไม่สามารถการอาบน้ำแต่งตัวได้เอง ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ และจะเป็นมากขึ้นตามระยะอาการ

อาการแบบไหน ควรสงสัยว่าเป็นสมองเสื่อม?

• ความเข้าใจภาษาลดลง ใช้ภาษาไม่ถูกต้อง เรียกชื่อสิ่งของไม่ถูก อาจหยุดพูดกลางคันและไม่รู้ว่าจะต้องพูดอะไรต่อ หรือพูดย้ำกับตัวเอง รวมถึงอาจพูดน้อยลง

• สับสนเรื่องเวลาหรือสถานที่ อาจลืมว่าตอนนี้ตนอยู่ที่ใดและเดินทางมายังสถานที่นั้นได้อย่างไร

• ไม่สามารถทำกิจกรรมที่เคยทำได้มาก่อน เช่น ลืมวิธีการเปลี่ยนช่องทีวี

• บกพร่องในการรับรู้หรือเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ไม่ทราบว่าของสิ่งนี้มีไว้ทำอะไร หรือไม่สามารถแยกแยะรสชาติหรือกลิ่นได้

• บกพร่องในการบริหารจัดการ และตัดสินใจแก้ไขปัญหา ไม่กล้าตัดสินใจหรือตัดสินใจผิดพลาดบ่อย ๆ

• บกพร่องในการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น อาบน้ำ แต่งตัว ไม่สามารถไปไหนตามลำพังได้

• บุคลิกภาพเปลี่ยนแปลง เช่น ซึมเศร้า เฉื่อยชา โมโหฉุนเฉียวง่ายโดยไม่มีสาเหตุชัดเจน เห็นภาพหลอน หวาดระแวง

ปัจจัยที่เสี่ยงมีผลต่อภาวะสมองเสื่อม

ปัจจัยเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมมีหลากหลาย ทั้งปัจจัยที่หลีกเลี่ยงได้ และปัจจัยที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ได้แก่

• อายุเกิน 65 ปี

• ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดัน ไขมัน เพราะดรคเหล่านี้อาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะหลอดเลือดสมองตีบ และทำให้เกิดภาวะสมองเสื่อม

• ผู้ที่ชอบทำอะไรจำเจ ทานอาหารเดิม ๆ ไปสถานที่เดิม ๆ มีกิจกรรมเดิม ๆ

• ผู้ป่วยที่มีภาวะซึมเศร้าเรื้อรังและไม่ได้รับการรักษา

• ผู้ที่ไม่เข้าสังคม เช่น นอนดูทีวีอยู่บ้าน ชอบอยู่คนเดียวเป็นกิจวัตร

โรคสมองเสื่อม ป้องกันได้

ถ้าหากว่าไม่ใช้งานสมองเลย กล้ามเนื้อสมองก็จะเหี่ยว เล็ก และเสื่อมถอยลงไปในที่สุด เพราะฉะนั้นควรกระตุ้นสมองให้ทำงานทั้ง 6 ด้าน ด้วยการทำกิจกรรมฝึกสมองบ่อย ๆ เช่น

• ไม่ควรอยู่กับบ้านเฉยๆ ควรทำกิจกรรมหรืองานอดิเรกที่ชอบ

• เรียนรู้ภาษาหรือสิ่งใหม่ๆ เช่น ภาษาที่สาม การทำอาหาร การเรียนศิลปะ

• ร่วมกิจกรรมทางสังคมที่มีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น เช่น อาสาสมัคร ชมรมต่าง ๆ

• ออกกำลังกาย แอโรบิค โยคะ เดินในที่อากาศโปร่ง

 อย่างไรก็ตาม แม้ว่าในตอนนี้ โรคสมองเสื่อม อาจดูเหมือนเป็นเรื่องไกลตัวสำหรับคุณ แต่เมื่อคุณอายุมากขึ้น อวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายก็จะเสื่อมสภาพอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งไม่เว้นแม้แต่สมอง ดังนั้นหากคุณไม่อยากสูญเสียความทรงจำหรือมีความบกพร่องทางการเรียนรู้ ก็อาจ ป้องกันโรคสมองเสื่อมโดยการนำวิธีง่าย ๆ หากคนใกล้ตัวหรือตัวคุณเองมีอาการเข้าข่ายภาวะสมองเสือม หรือสงสัยว่าโรค อัลไซเมอร์อาการ อย่างไร สามารถเข้ามาพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่โรงพยาบาลนครธน ตลอดเวลาทำการ เรายินดีให้คำปรึกษาและวิธีป้องกันอย่างละเอียด

ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.nakornthon.com/article/detail/โรคสมองเสื่อมรู้ทันป้องกันได้